CorporatieGids Magazine

SEPTEMBER 2023 I 29 28 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Column Waarom zijn woningcorporaties geen uitvoeringsorganisaties? De vakantie is altijd een goede tijd om nieuwe inzichten op te doen. Na eerst modderstromen en hagelstormen in de Italiaanse bergen ontweken te hebben, was er genoeg tijd voor overpeinzingen tijdens mooie wandelingen. Eén van mijn overpeinzingen: wordt het leven niet veel simpeler als we van woningcorporaties uitvoeringsorganisaties maken? Uitvoeringsorganisaties zijn er om een wet uit te voeren. Dat zouden wij ook kunnen: het bieden van betaalbare huurwoningen voor lage inkomens. Goed, je levert wat autonomie in als organisatie, maar de rest wordt een stuk simpeler. We hoeven namelijk niet meer allemaal hetzelfde wiel uit te vinden. Bevangen door de hitte? Ik denk het niet. Want als we niks doen, leven er straks één miljoen mensen onder de armoedegrens in een corporatiewoning. Tegelijkertijd leidt de exploitatie van corporatiewoningen nu tot forse tekorten binnen de sector. Tekorten die we elk jaar extra lenen. Het is niet ondenkbaar dat er met de verkiezingen op komst door het Rijk naar de corporaties zal worden gekeken om bij te springen. Dat holt de sector uit en legt de rekening bij toekomstige generaties. Onwenselijk, als je het mij vraagt. Wij zijn geen voedselbank die falend beleid kan compenseren, dat is een bodemloze put. Een uitvoeringsorganisatie zou duidelijk maken dat wat we nu willen, niet kan. Het brood bij de bakker wordt immers ook duurder als de energie of grondstoffenprijzen stijgen. Volgens het CPB zijn niet voor niets het verhogen van het minimumloon, de uitkeringen en de huurtoeslag effectieve maatregelen om armoede te bestrijden. En bovendien hard nodig. Dit kan ons als woningcorporatie uit de klem tussen hamer en aambeeld halen. Want het berekenen van een betaalbare huur aan onze huurders, staat op gespannen voet met de financiële druk van een betaalbare exploitatie van woningen. Simpeler wordt het zeker. Discussie over de huurverhoging? Die is niet meer nodig, want die wordt landelijk voorgeschreven. Wat vinden we betaalbaar? Dat is niet langer een vraag van corporaties. Inkomenspolitiek is aan het Rijk en corporaties gaan over de vraag hoe houden we het betaalbaar Het tekort in de exploitatie wordt immers gedekt door het Rijk terug als exploitatiebijdrage. U begrijpt het: ik begon vol enthousiasme aan mijn eerste werkdag. Bij het koffieapparaat deelde ik monter mijn ervaringen met hagel en water én mijn plannen. Mijn verhaal over de hagelstormen werd beduidend beter ontvangen dan het plan om een uitvoeringsorganisatie te worden. Maar waarom? Tijdens een college voor studenten van de NEPROM kreeg ik dezelfde vraag, waarom hebben alle corporaties een eigen huurbeleid? Is het naar huurders nog uit te leggen dat corporaties in dezelfde stad, dezelfde regio of überhaupt een eigen streefhuur of huurbeleid hanteren? In Wenen kan het wel. Daar hebben corporaties veel weg van uitvoeringsorganisaties. De huren worden, net als de grondprijzen, bij wet bepaald. Corporaties mogen tegen een kostprijsdekkende huur de woningen realiseren en exploiteren. Het tekort wordt vooraf bijgestort als investeringssubsidie. Waarom zijn wij dan nog geen uitvoeringsorganisaties? Zijn we niet veel beter af als we als sector een beleid volgen dat is gebaseerd op de maatschappelijke opgave, te beginnen met het huurbeleid? Of vinden we het te spannend om een deel van onze autonomie op te geven? Ik geef nog niet op en denk er verder over na. En misschien moet ik volgend jaar maar op vakantie naar Wenen. Als de weerverwachting het toelaat. Sander Heinsman is voorzitter Raad van Bestuur Portaal