• Home
• Nieuws

Risicomanagement: Voorkomen beter dan genezen

Geplaatst door CorporatieMedia op Thursday 26 March 2015

Corporatie Zeeuwland: hou op over krimp
Directeur-bestuurder Antoine de Ceuster van woningcorporatie Zeeuwland hoort de verhalen over een krimpende bevolking op Schouwen-Duiveland al jaren aan, maar ziet het nog niet gebeuren: ‘De voorspelling was dat het aantal mensen vanaf 2025 sterk zou teruglopen. Inmiddels is dat alweer opgeschoven naar 2035. Maar ondertussen praten we elkaar wel de put in.’ De bevolking is al jaren stabiel en er staan meer dan 1.000 woningzoekenden van buiten op de wachtlijst van Zeeuwland. Binnenlands Bestuur, 23-11-2013

Monopolie dreigt bij vergroening huurhuizen
Het verduurzamen van corporatiewoningen is een loffelijk streven. Het mag echter niet uitdraaien op een monopoliepositie voor vier bouwers. Die keiharde waarschuwing kwam vrijdag van de kartelpolitie (ACM). Cobouw, 22-11-2013

Woningcorporatie Dunavie koopt 16 appartementen van Bouwfonds
Woningcorporatie Dunavie koopt 16 nieuwbouwappartementen van Bouwfonds Ontwikkeling in het Havenkwartier in Katwijk. Vrijdag tekenden Dunavie en Bouwfonds de koopovereenkomst. De huurappartementen zijn onderdeel van totaal 60 appartementen in het gebouw ‘Atlantic’ aan de jachthaven van Katwijk aan Zee. Naar verwachting wordt in de 1e helft van 2014 gestart met de bouw van het complex. Bouwfonds, 22-11-2013

Vergeten dode vrouw had AOW en automatische incasso
De stichting Woonstad Rotterdam, waar de vorige week gevonden dode vrouw een huis huurde, controleert niet standaard de woningen van de huurders. Dat zegt voorlichter Erik Smulders op de vraag hoe het kan dat een vrouw 10 jaar lang dood in haar huurwoning heeft kunnen liggen. De vrouw kreeg AOW en had een automatisch huurincasso aanstaan, zo weet Smulders. RTL Nieuws, 22-11-2013

Bron: Rabobank Publieke Sector

Woningcorporaties bereiden zich in toenemende mate voor op het tijdig onderkennen van risico’s en het benutten van kansen. Bij Intermaris in Hoorn hebben ze daartoe eind vorig jaar een risicoraamwerk geïmplementeerd. Joost de Vries, manager Risk en Control van Intermaris, vertelt wat het belang ervan is voor zijn organisatie.

Download hier het originele artikel uit CorporatieGids Magazine editie maart 2015

‘’Een risicoraamwerk uniformeert de wijze waarop binnen een organisatie over risico’s gesproken en nagedacht wordt. Het stelt je in staat specifieke gebeurtenissen of omstandigheden die in relatie staan tot de te realiseren doelstellingen (risico’s en kansen) snel te identificeren’’, legt Joost uit.

Risicobeheersing
Joost vervolgt: ‘’De wens voor betere risicobeheersing komt enerzijds voort uit de wens van RvC en RvB om de aandacht op risicobeheersing te versterken vanuit een aparte afdeling Risk & Control. Deze afdeling is specifiek bij de fusie in 2013 opgericht. Daarnaast is er de behoefte om verder te ontwikkelen vanuit uitgevoerde interne audits en de blik op (continue) kwaliteitsverbetering van de processen. Bij het gebruiken van een risicoraamwerk is de verwachting dat afdelingen naar verwachting beter gaan functioneren omdat ze met een andere (risico bewuste) bril naar werkzaamheden gaan kijken. Verder is het een goed instrument om de uitkomsten van het traject van de strategische risico sessie en de operationele risico inventarisatie van primaire processen te integreren’’.

Processtromen
Hij legt uit hoe dat in de praktijk werkt: ‘’De organisatie en de processtromen worden bij het vormen van een risicoraamwerk gestructureerd in kaart gebracht. Alle informatie over de organisatie staat straks gegroepeerd bij elkaar. Het gebruik van een risicoraamwerk leidt tot transparantie van de organisatie. Het wordt duidelijk hoe gegevens zijn opgebouwd en waar de besluitvorming op is gebaseerd. Dat leidt weer tot een verhoging van de betrouwbaarheid van rapportages en “to the point” informatie’’.

In control
Volgens Joost is een risicoraamwerk ook een manier om vast te stellen of het bestuur “in control” is over de organisatie. ‘’Daarnaast helpt het ook om het risicobewustzijn binnen de organisatie verder te ontwikkelen. Een goed ontwikkeld risicobewustzijn en het tijdig reageren op gebeurtenissen met mogelijk van belang zijnde impact op de organisatie, voorkomt problemen. Bij ons maakt het juridisch risicomanagement ook onderdeel uit van het risicoraamwerk. Dit stelt ons in staat om in control te zijn als het gaat om het voldoen aan wet- en regelgeving’’.

Problemen voorkomen
Op de vraag of Joost sinds de ingebruikname van het risicoraamwerk al grote problemen heeft voorkomen, zegt hij: ‘’We zitten eigenlijk nog in de implementatiefase. Het feitelijke nut van het raamwerk en de applicatie waarin we dat hebben opgenomen, gaan we in de loop van 2015 met de ingebruikname pas echt merken. Wel is het zo dat we in het afgelopen jaar - met een verscherpte focus op risico’s in het gebied van de woningtoewijzing en de verkopen - hebben gemerkt dat continue (risico)aandacht in de organisatie bijdraagt aan succesvolle verbeteringen. Het implementatietraject van het risicoraamwerk zélf heeft dus al een waardevolle bijdrage geleverd in het risicobewustzijn op zowel management- als bestuursniveau van de organisatie’’.

Dagelijkse bedrijfsvoering
Joost legt uit dat er een nauwe relatie is tussen het risicoraamwerk en de dagelijkse bedrijfsprocessen. ‘’Per bedrijfsproces hebben we de belangrijkste risico’s en maatregelen benoemd. Vanuit een geïntegreerde aanpak tussen enerzijds risicomanagementproces en anderzijds het auditproces vindt een concrete invulling plaats vanuit bijvoorbeeld het auditjaarplan’’.

Periodieke verantwoording
Hij vervolgt: ‘’Daarnaast maakt het risicoraamwerk integraal onderdeel uit van de periodieke verantwoording van de afdelingen. Het gaat daarbij om één van de vier vlakken: prestatiemanagement, risicomanagement, audits en procesoptimalisatie. De relatie zit hem ook in de doelstellingen. Aan de ene kant meet je met kritische prestatie-indicatoren en kritische succesfactoren in hoeverre de doelen worden bereikt. Aan de andere kant probeer je ook risico’s te voorkomen die het bereiken van je doelstellingen in de weg staan’’.

Primaire systeem
Volgens Joost is er ook een belangrijke relatie met het primaire systeem. ‘’De effectiviteit van het primaire systeem valt of staat met betrouwbare gegevens en de daarvan afgeleide informatievoorziening’’, zegt hij. ‘’Ook voor de besluitvorming is dat elementair. Een van de belangrijkste relaties die er moet zijn is dat je vanuit risicobeheersingsperspectief hebt geborgd dat de informatie uit het primaire systeem betrouwbaar, juist, volledig en tijdig is’’.

Hij vult aan: ‘’Als je kijkt naar typeringen van risico’s dan is er vaak een verdeling te vinden in: strategische risico’s, operationele risico’s, financiële risico’s, het financieel rapportage risico en wet- en regelgeving (compliance) risico’s. Een voorbeeld waar de relatie met het primaire systeem duidelijk naar voren komt, is het financieel rapportage risico. Het jaarverslag en waarderingen moeten gebaseerd zijn op de juiste informatie vanuit het primaire systeem. Vanuit weten regelgeving worden in het primaire systeem verschillende gegevens van klanten vastgelegd. Wat mag je wel bewaren (Wet bescherming persoonsgegevens) wat moet je bewaren en hoe lang’’?

Borging
‘’Door het risicoraamwerk te verankeren in een geautomatiseerd systeem waarin we centraal de risicobeheersing voor de organisatie faciliteren, borgen we de relatie met het primaire systeem’’, legt Joost uit. Hij vervolgt: ‘’We vliegen die beheersing geïntegreerd aan met aan de ene kant het risicomanagement proces en anderzijds het auditproces. Het procesverantwoordelijke management en de afdeling Risk & Control hebben in die applicatie specifieke rollen gekregen. De borging komt verder zoals hierboven vermeld ook tot uiting in de planning en control cyclus en de periodieke verantwoording die het management bij het bestuur aflgt’’.

Wet- en regelgeving
Op de vraag of Joost met het risicoraamwerk meer grip heeft gekregen op de snel veranderende wet- en regelgeving, zegt hij: ‘’Door de wet- en regelgeving te verankeren in het risicoraamwerk van onze organisatie wordt op een gestructureerde wijze inzicht gegeven in de (belangrijkste) wet en regelgeving. Op dat punt kunnen we per proces (en zelfs op beheersmaatregel niveau) inzichtelijk maken welke wet- en regelgeving van toepassing is. Denk aan de al eerder genoemde relevante regels omtrent woningtoewijzing en verkopen in relatie tot de assurance verklaringen, maar ook het inregelen van de herziene Woningwet en eventuele Amvb’s, het scheiden wonen en zorg en de gevolgen van de vernieuwde Governance Code zijn actuele onderwerpen met een plek in het risicoraamwerk’’.

Risicobeheersing eenvoudiger
‘’Door de verankering van wet- en regelgeving in het risicoraamwerk is de beheersing ervan voor de betreffende procesverantwoordelijke een stuk eenvoudiger, waardoor zij een stuk zekerder kunnen zijn als het gaat om compliance’’, vat Joost samen. ‘’Voorwaarde is natuurlijk wel dat de organisatorische verankering en verantwoording effiiënt en effectief is ingeregeld. In de combinatie daarvan ligt feitelijk de grootste winst. Met het risicoraamwerk hopen we nog beter deze risico’s in kaart te brengen, daarop te anticiperen en te beheersen. Maar let wel: het blijft slechts een instrument: de verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk nog altijd bij de medewerkers zelf’’.

Deze redactionele bijdrage kwam tot stand met medewerking van juridisch risk & control-specialist Judith Eltenberg, advocaat bij GBE Advocaten.

Bron: CorporatieGids Magazine