• Home
• Nieuws

Regionale samenwerking bij de woonruimteverdeling en de nieuwe huisvestingswet

Geplaatst door CorporatieMedia op Thursday 13 August 2015

Veel corporaties werken al samen bij de woonruimteverdeling. Dat bespaart automatiseringskosten en biedt gemak voor de klant die een woning zoekt. Door de nieuwe huisvestingwet moet opnieuw gekeken worden hoe die samenwerking georganiseerd kan worden. Voor corporaties die ondersteuning willen bij gezamenlijke woonruimteverdeling of deze willen uitbesteden, biedt Enserve een compleet pakket van diensten aan.

Na een zeer lang voortraject is op 3 juni 2014 de nieuwe huisvestingswet als hamerstuk goedgekeurd in de Eerste Kamer. Daarbij komen alle bestaande huisvestingsverordeningen vervallen. Gemeenten zijn aan zet om een nieuwe huisvestingsverordening vast te stellen. Een bijzonder punt van aandacht hierbij is de regionale samenwerking tussen corporaties bij de woonruimteverdeling.

Dilemma: gemeenten aan zet maar woningmarkt regionaal

Een dilemma dat bij de totstandkoming van de nieuwe huisvestingswet naar voren kwam, is de wens van de regering om de bestuurlijke indeling van Nederland terug te brengen naar de drie democratisch gelegitimeerde overheden (rijk, provincie en gemeente) en de constatering dat woningmarkten vaak een regionaal karakter hebben.

In het rapport “Sturen op inkomen” van RIGO research en advies uit 2014 worden in Nederland ongeveer 40 regio’s onderscheiden waar corporaties al samenwerken bij de woonruimteverdeling. Dat gaat van samenwerking tussen de corporaties in één gemeente zoals Almelo tot samenwerking in grote regio’s als de Stadsregio Arnhem Nijmegen. Vooral in sterk verstedelijkte gebieden wordt de woonruimteverdeling vaak gezamenlijk uitgevoerd. Belangrijk voordeel voor woningzoekenden is het feit dat alle woningen op één website worden gepubliceerd en er ook maar op één (digitale) plek hoeft te worden ingeschreven. Voor de corporaties geldt kostenbesparing als belangrijk voordeel. Dat geldt zowel voor automatiseringskosten als voor personeelskosten. Daarnaast maakt gezamenlijke woonruimteverdeling het mogelijk om bijvoorbeeld door het gebruik van DOMIS© van Enserve, waardevolle managementinformatie te genereren die goed bruikbaar is bij het assetmanagement van de corporatie.

Einde aan bestaande vormen van samenwerking

De huidige samenwerking kent drie vormen. In de zeven stadsregio’s die Nederland (nog) kent, is sprake van een gezamenlijke regionale huisvestingsverordening. Per 1 januari 2015 zijn deze zgn. WGR+ regio’s opgeheven en vervallen ook deze verordeningen. Daarnaast zijn er regio’s zoals b.v. de Stedendriehoek Apeldoorn-Deventer-Zutphen waar corporaties en gemeenten een gezamenlijk convenant hebben ondertekend voor de woonruimteverdeling. Zo’n convenant is onder de nieuwe wet niet langer toegestaan. Tot slot zijn er gemeenten zoals in de regio Noord-Kennemerland rond Alkmaar, waar alle gemeenten een identieke lokale huisvestingverordening hebben vastgesteld. Ook deze vorm van samenwerking lijkt onmogelijk onder de nieuwe huisvestingswet. Wil een gemeente een verordening vaststellen - en daarmee treden in de vrijheid van vestiging - dan zal die gemeente aan moeten tonen dat er sprake is van schaarste, die leidt tot onrechtvaardige én onevenwichtige effecten. Het lijkt op voorhand moeilijk te verdedigen dat alle lokale woningmarkten in grote regio’s allemaal dezelfde schaarsteproblematiek kennen die een identieke huisvestingsverordening voor deze gemeenten rechtvaardigt.

Nieuwe mogelijkheden

Gelukkig biedt de wet voor dit vraagstuk een oplossing. Gemeenten mogen op vrijwillige basis een gemeenschappelijke regeling opstellen. Om die reden is in de aangepaste Wet Gemeenschappelijke Regelingen de mogelijkheid opgenomen dat de provincie op verzoek van één of meer gemeenten, een woningmarktregio aanwijst. In dat geval mogen betrokken gemeenten, uitsluitend met toepassing van de Wet gemeenschappelijke regelingen, een huisvestingsverordening vaststellen. Op deze wijze kan de bestaande samenwerking tussen gemeenten wat betreft woonruimteverdeling worden behouden.

Daarbij kan ook nog opgemerkt worden dat de nieuwe huisvestingswet de mogelijkheid biedt een huisvestingsverordening op te stellen die uitsluitend betrekking heeft op de regeling voor urgent woningzoekenden. De wet biedt gemeenten de mogelijkheid om zonder het complexe proces van het aantonen van schaarste, een verordening op te stellen die de belangen van urgent woningzoekenden waarborgt. Ten aanzien van de overige elementen van de woonruimteverdeling, zoals de manier van verdelen (loting, inschrijftijd etc.) kan overwogen worden dit over te laten aan de woningcorporaties. Een gemeente is immers niet verplicht een huisvestingsverordening vast te stellen. Ook hier geldt het standpunt van minister Blok: “Deregulering is een groot goed en wanneer regels kunnen worden verminderd of afgeschaft, moet dit ook gebeuren.” Corporaties zullen die gezamenlijke afspraken vastleggen en als maatschappelijke ondernemingen communiceren met hun stakeholders zoals gemeenten en transparant monitoren wat de resultaten zijn van die afspraken.

Bron: Enserve

Klik hier om de bedrijfsprofielpagina van Enserve in de CorporatieGids 2015 te bekijken.