• Home
• Nieuws

De Woonplaats: "Komst woningmarktregio's leidt af van het uitvoeren van de kerntaak"

Geplaatst door CorporatieMedia op Tuesday 26 April 2016

Over iets minder dan drie maanden wordt Nederland opgedeeld in woningmarktregio's. Waar het voor de ene corporatie geen verandering betekent, staat de ander voor een moeilijk dilemma. Eén van de corporaties die in veel gemeenten actief is - en dus de gevolgen van de woningmarktregio's duidelijk zal voelen - is De Woonplaats. CorporatieGids.nl ging in gesprek met directeur Frans Kooiker, en sprak met hem over de nieuwe wet: "De Woningwet leidt af van de zaken die - in het belang van het uitvoeren van de kerntaak - er meer toe doen."

Fusies zijn de oorzaak dat De Woonplaats woningen heeft in bijna twintig verschillende gemeenten. De corporatie ziet daarbij Oost Nederland als haar werkgebied, met daarbinnen de gemeenten Aalten, Enschede, Oost Gelre en Winterswijk. "In twee Achterhoekse gemeenten zijn wij vrijwel de enige sociale verhuurder en betrokken bij alle ontwikkelingsprojecten," begint Frans. "Wanneer Twente en Achterhoek echter benoemd zouden worden als twee aparte regio's, zou dit betekenen dat wij in de Achterhoekse gemeenten niet meer mogen bouwen, terwijl daar wel behoefte is. Ook vanuit onze ambitie zouden wij dit graag blijven doen en hebben daar de nodige kennis, ervaring en middelen voor. Ontheffing van de minister van BZK kan uitkomst bieden, maar dat zijn geen gemakkelijke procedures met een onzekere afloop."

Nodeloos ingewikkeld
Voor Frans is het dan ook lastig de wettelijke noodzaak van woningmarktregio's in te zien. "Bij De Woonplaats proberen wij altijd te begrijpen wat de bedoeling is van een regel voordat wij deze toepassen. Onze indruk is dat de regiovorming vooral is ingegeven om de risico's die heel grote corporaties voor het volkshuisvestelijk systeem inhouden te willen beheersen, en zodoende 'grip' op supercorporaties te houden. De Vestia-casus stond niet voor niets centraal in de parlementaire enquête."

"Hoewel wij daarvoor begrip hebben, is de uitvoering ons inziens verkeerd. In de wet wordt voornamelijk gesproken over betrokkenheid en bekendheid met huurders, hun woonomgeving en belanghouders als gemeenten en huurdersorganisaties. Dat pleit voor lokale aanwezigheid en verbondenheid. Daar staan wij helemaal achter, maar heeft meer te maken met de wijze waarop een organisatie is gestructureerd dan de omvang. Dit maakt de implementatie van de Woningwet nodeloos ingewikkeld en leidt af van de zaken die er in het belang van de kerntaak toe doen."

Beste scenario
Volgens Frans kan door het 'gedoe' rondom woningmarktregio's de band tussen corporaties en gemeenten wel sterker worden. "In ons geval zien we dat de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk zich realiseren dat er een probleem zou kunnen ontstaan. Zij zijn daarom iets aan de regiovorming gaan doen. Het negatieve is dat de wetgeving veel gedoe oplevert waar niemand op zit te wachten; corporaties en gemeenten niet. Het beste scenario van die inspanningen is dat wij samen met de gemeenten kunnen blijven doen wat volkshuisvestelijk nodig is en wij al van plan waren."

Zestien regio's
Om De Woonplaats beter voor te bereiden op de komst van woningmarktregio's, heeft de corporatie zich laten adviseren door Enserve, specialist in woonruimteverdeling. Vooral gemeenten staan volgens Frans niet te springen om zich 'over te geven' aan bestuurlijke regio's. "Enserve heeft echter uitgelegd dat de regiovorming niet bedoeld is om deze bestuurlijke gebieden te vormen, maar om de werkgebieden van corporaties af te bakenen. Wanneer gemeenten dus geen problemen hebben met de huidige werkgebieden van corporaties, moeten ze ervoor zorgen dat werkgebieden op zo'n manier worden gevormd dat 'hun' corporaties hun werk kunnen blijven doen."

"Enserve heeft hierbij uitgezocht hoe dat in Nederland het beste aangepakt kan worden, en heeft hiervoor een kaart met zestien regio's getekend. Het uitgangspunt was dat er zo weinig mogelijk ontheffingen hoeven te worden aangevraagd, met alle rompslomp, onzekerheden en risico's van dien. Ook hebben zij de bewustwording gecreëerd dat grotere woningmarktregio's beter aansluiten op de criteria als interne verhuisbewegingen en de wens van BZK voor niet teveel ontheffingsprocedures. 'Onze' gemeenten in Oost Nederland hebben daarop ingespeeld."

Eén werkgebied
De Woonplaats heeft dan ook haar plan van aanpak afgestemd op de adviezen en benadering van Enserve. "Ons gezamenlijk plan is de gemeenten in ons werkgebied één regio te laten vormen: Oost Nederland. Dit gebied omvat zowel Twente als de Achterhoek. De eerste stappen zijn hiervoor gezet en daaruit is ambtelijk en op portefeuillehoudersniveau het plan omarmd. Wij leveren daarbij de nodige ondersteuning om pragmatisch en doortastend de juiste procedures te doorlopen."

Frans sluit af met een advies aan andere corporaties die zich in 'hetzelfde schuitje' bevinden als De Woonplaats, met een grote verspreiding door Nederland qua bezit. "Baseer je op de regioindeling van Enserve, en ontzorg samen met je 'eigen' gemeenten de overige gemeenten in de gewenste regio die er geen rechtstreeks belang bij hebben. Zo ontloop je de meeste rompslomp, en kun je je als corporatie blijven richten op je kerntaak."

Bron: Johan van den Beld | CorporatieMedia - 21 april 2016